Przejdź do głównej zawartości

Perebory - podlaskie skarby

Strych - niesamowite miejsce owiane nutą tajemnicy. Docenia się go po upływie czasu.
Wrzucane na bieżąco rzeczy nieprzydatne na dany moment stoją zapomniane, osiada na nich kurz, póki ktoś nie postanowi zdmuchnąć go i na nowo odkryć starocie.

Mieszkanie w bloku ma swoje plusy. Brakuje w nim jednak dwóch ważnych miejsc, które są w domach: ogrodu i strychu właśnie. Zawsze zazdroszczę mieszkańcom domów stojących już od jakiegoś czasu, że mają do nich dostęp. Pamiętam, że jako dzieci uwielbialiśmy z rodzeństwem tą wspinaczkę po schodach jak na Mount Everest i docieranie do najlepszego miejsca zabawy w całym domu. Z dumną pralką Franią, książkami, ubraniami, domowymi sprzętami. Być może ten obraz wyidealizował się w pamięci, a czas go dodatkowo podkolorował, ale wrażenia z przebywania na strychu dalej tkwią w sercu.

Podlasie ma w sobie wiele takich nieodkrytych i z czasem zakurzonych skarbów, których miejsce nie jest na strychu, ale w głównym pokoju. W południowej części, blisko Białej Podlaskiej, w miejscowości Hrud, znajduje się pracownia. Unikalna na skalę kraju, a gdyby sięgnąć dalej, to i świata. Staraniami instruktorów z Gminnego Ośrodka Kultury w Białej Podlaskiej w 1998 r. została utworzona Pracownia Tkackiej w Hrudzie.

Dlaczego jest taka unikalna? Krosna jak krosna, tkaczki są jeszcze w innych miejscowościach.
Ano dlatego, że ręce pań: Zofii Jówko, Marianny Jówko i Marianny Sawczuk tkają PEREBORY.
To w zasadzie nie tkanina, a haft tkany. Powstaje nie za pomocą igły i nitki, a przy użyciu drewienka do wybierania i czółenka.
Jest tworzony razem z tkaniną, dlatego wymaga nie lada fachu. Już samo przygotowanie krosna to praca na kilka dni. Odsyłam Was do opisanego procesu na stronę o pereborach nadbużańskich.
Finalnie ten haft tkacki robi ogromne wrażenie, ponieważ jest nie do podrobienia.

Nacieszcie oczy wzorami:


Powyżej to wąskie pasy wykorzystane do stójek koszul, tuż przy szyi.


Szersze perebory zdobią mankiety.


A najszersze pasy wykorzystywane są do zdobienia bluzek między ramionami i łokciami.

To tylko niektóre ze wzorów, które zostały wykonane w Pracowni Tkackiej w Hrudzie.
Mnie inspirują cały czas, a w jaki sposób?
Niedługo Wam pokażę.


* Zdjęcia pereborów zrobione są przez Marcina Adamskiego.


Komentarze

  1. Bardzo lubię takie wzory - zrobiłam nawet podobną zakładkę :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Wzory przepiękne. Zawsze jestem pod ogromnym wrażeniem zagospodarowania ich na koszulach, zapaskach i innych częściach garderoby. Z racji tego, że pracuje u nas wiele osób z Ukrainy to miałam przyjemność popodziwiać bluzki zdobione ich rodzimymi wzorami. Też cudne :) Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mnie imponuje, że nasi wschodni sąsiedzi nie wstydzą się zakładać ludowych koszul i bluzek jako eleganckiego dopełnienie stroju na wiele uroczystości. Bardzo brakuje mi tego, ponieważ my też mamy wiele powodów do chwalenia się i afiszowania rodzimych wzorów.

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Dziewczynka i kogut - pierwsze parkowanie nici

Nastolatki miewają stany fascynacji i uwielbienia graniczącej z obłędem. Nie mogą spać, nie mogą jeść, głowę zaprzątają tylko myśli o "tym czymś", tak ważnym, że nic innego się wtedy nie liczy. Podobnie mówią o koniach, które z klapkami na oczach biegną w jednym kierunku i nie zatrzymają się, póki nie osiągną celu. Niestety i mi się to niedawno przytrafiło. Opętał mnie jeden wzór, przepięknie opracowany przez Olgę Sotnikovą - Dziewczynka i kogut. Zakochałam się w nim od pierwszego wejrzenia, bo wyraża sielskość, niewinność, trud pracy, historię... Urzekł prostotą obrazu i najzwyklejszym pięknem codzienności. Dziewczynka z kogutem chodziła za mną od jesieni. Nici skompletowane leżały w szafce, a ja przebierałam nogami, żeby tylko zacząć pracę nad tym uroczym obrazkiem. Ale po drodze święta i robienie pocztówek, małe rodzinne perypetie chorobowe i tysiąc innych drobiazgów. A w głowie tylko przewijała się myśl: "kiedy w końcu będzie czas na dziewczynkę?". St

Tradycyjny "język haftu"

Czy wiedzieliście, że haftem można pisać? W opracowaniu dotyczącym symboliki zawartej na ukraińskich ręcznikach obrzędowych znalazłam "język haftu". To swego rodzaju pismo obrazkowe, a jak wiadomo, to najstarsza forma zamykania słów na długi czas. Nie są prawda wykute na skale, ale stworzone igłą i nitką. Zgodnie z tradycją pierwsze ręczniki otrzymywało się po urodzeniu. Była na nich rozpisana data urodzenia właśnie przez haft. Wersy oznaczające liczby, litery, wyrazy, można było odczytywać znając oczywiście symbolikę. Zaciekawiona, że można przez geometryczne wzory cokolwiek napisać, krążyło mi po głowie jak tego użyć. Myśli co prawda ucichły na dłuższy czas, ale dnia pewnego odezwała się do mnie Ania z pomysłem wykonania metryczki. Najpierw podsunęłam jej myśl umieszczenia starych symboli określających "matkę", ale zapalona żaróweczka przypomniała o białoruskim opracowaniu. Koncepcja zeszła na zupełnie inne tory, a zaufanie do mojej wizji dodało wiatru w ż